LOGOS naar BEOGRADEen beknopt koncertreisverslag in een enkele aflevering Het verzoek om in Beograd, letterlijk vertaald, de witte stad, te koncerteren is vrij onverwacht gekomen. Meer zelfs, feitelijk totaal onvoorzien en toch… Sinds mijn solo muziekdoosperformances in galerie Art-o-Nivo heb ik echt de kriebels te pakken: van vage hersenspinsels tot konkrete aktie. Een grote nieuwe droom: mijn zelfgebouwde muziekdozen, die simpele en vaak guitige geluidenkastjes zijn, ook op buitenlandse podia tot leven wekken.
En kijk, eensklaps is het zover en krijg ik de kans van mijn leven.
Ik kan mijn oren moeilijk geloven. Dat alles zo eenvoudig kan verlopen lijkt wel een heel simpele vervulling van zo'n grote droom. Eerst had dit zo onbereikbaar ver geleken, want hoe naast de apparatuur voor Godfrieds muziekteaterstukken en mijn viool ook nog handen vrij hebben om muziekdozen mee te nemen, was me een raadsel. Maar hier is reeds de oplossing. Er zou door de Nederlanders toch met een busje worden gereisd en de materialen zouden zodoende over land vervoerd kunnen worden. Dus hoeven we niet echt te kijken op gewicht, alleen wel op volume, want er zal een ganse equipe kunstenaars en musici meegaan. Naast Petra en Mario, zal ook ook Leon van Noorden, Mark Dijkstra, Jan van Riet, Hans W. Koch en dus nu ook het Logos Duo aan het "APRIL Festival" te Belgrado participeren.
Wij boeken vanuit Brussel een rechtstreekse vlucht. Met een pex-tarief zullen wij het week-end na het festival in Beograd blijven, waardoor we anderhalve dag de kans zullen hebben de niet eens zo lang geleden gebombardeerde stad iets beter te leren kennen. Mipi is het koosnaampje van de organisator die alles praktisch zou regelen, maar die zelden tot nooit rechtstreeks van zich laat horen. Slavko Timotijevic is de algemeen direkteur, die als puntje bij paaltje komt alles in geoliede en gestroomlijnde vormen giet, voor zover dat in Beograd tot de mogelijkheden behoort.
Bij aankomst worden we opgehaald door Mipi die een uurtje of zo later is dan verwacht en die ook geen haast heeft om van de luchthaven te vertrekken want Leon van Noorden is zoek. Hij zou met dezelfde vlucht als de onze komen, maar dat blijkt niet het geval.
We zoeken op eigen houtje het SKC en moeten hiervoor tussen het parlementsgebouw en het presidentieel paleis door wandelen. Voor de deur militaire jeeps met zowel Amerikaanse militairen als Servische milities en politie plus rijkswacht. Allen even grimmig kijkend en zwaar bewapend, zodat ik instinktmatig mijn pas versnel, stuurs voor me uitkijk en pas opgelucht ademhaal eens we voorbij de wachters zijn. Wanneer we tijdens onze anderhalve vrije dag langs die misdaadsite wandelen, beginnen mijn knieën weer te daveren, deze keer niet van de toch wel hilarisch uitgedoste amerikanen, maar van de lugubere aanblik van de gebombardeerde gebouwen van de hoofdkwartieren van Milosevic. Niets is heropgebouwd. Je kan zo de inslag van de bommen en het afgelegde trajekt ervan volgen. Ik sta aan de grond genageld. Geen tv hebbende ben ik dit soort beelden enkel van de krant gewoon en derhalve nog niet immuun voor de volle gruwel van dergelijk geďnstitutionaliseerd geweld. Ik maak gegeneerd enkele foto's, denkend aan dit artikel, maar de kiekjes lijken ook weer zo ontdaan van alle onmenselijkheid die de met opzet door mensen aangerichte ruines in realiteit eigen is.  Mipi (met afgeschoren baard) en Godfried-Willem Raes In het SKC wacht ons een warm onthaal, hoewel we eerst een uurtje moeten … wachten. Wachten is het kernbegrip van ons verblijf in Beograd. Veel whisky en bier trekt aan mijn nietalkoholdrinkende lichaam voorbij en maakt de tongen rondom los. Er wordt eerst schroomvallig dan met steeds meer animo over de oorlog en de verloren 10 jaar, zoals zij het voorbij decennium noemen, gepraat. Naarmate de uren verstrijken worden we kameraden. Plannen maken voor onze vele optredens kan wachten tot morgen. Eerst de verbroedering met de gasten uit het westen. De nieuwe toekomst kan beginnen, wordt er gelachen. Het juk is definitief afgeworpen. We worden met open armen onthaald. Nog een beetje en ik kan me als bevrijder voelen. Hopelijk beseft iedereen ten volle dat ik met alles behalve amerikaanse of eender welke militairen wens te worden geassocieerd. Gelukkig zijn we wereldburgerkunstenaars, de Nederlanders, de ene Duitser, de twee Belgen of zeggen we liever Vlamingen en de Beogradenaars die nu eens Servisch dan weer Joegoeslavisch of bij uitzondering Kroatisch, maar zeker niet Bosnisch kunnen zijn. In heinde en verre in de ganse stad niet een enkel moment van eender welke dag een hoofddoekje te bespeuren. Uiteindelijk opteerde ik toch voor het zelf torsen van mijn muziekdozen. Schafte me een tweedehandse grote flightcase aan en propte die vol, voor een keer niet met 19 inch racks elektronische apparatuur, maar met niets dan muziekdozen, die nu eens zelfstandig rondrijden, dan weer knorren, krekelen of piepen, rondhossen naar het licht toe of juist omgekeerd. De anderhalve dag die ons rest, vullen we met rondneuzen in de stad, met als hoogtepunt een bezoek aan het museum, dat tegelijk ook een mausoleum van Nikola Tesla blijkt te zijn. Een jonge vrouw treedt alleen voor ons op als gids en legt ons vakkundig (zo lijkt mij, maar daar is Godfried het geenszins mee eens) uit hoe alle opgestelde proeven funktioneren. De meeste apparaten kunnen in werking worden gesteld en hoogspanning zorgt voor spektakulaire vonken, voor het draadloos oplichten van neonbuizen en voor het ontzag die iedere leek voelt voor een rechtgeaard wetenschapper die zijn hele leven gewijd heeft aan research, om dan hier in dit museum in een bolvormige urne als een restje as te huizen.
Hoe zou de wereld er zonder Tesla hebben uitgezien. Hoe zou Beograd er zonder Balkan-oorlog, zonder festival, zonder koncerten of muziekdozen, zonder "Songbook" of tout court zonder muziek hebben uitgezien.  de oevers van de SAVA-rivier Voor de bruine berin die op het gehavend beton haar twee welpjes zoogt in de armetierige zoo van de witte stad (o cynisme van een naam!) is vast alles eender gebleven. Voor de jonge student bij de ingang van het SKC evenwel die nu voor het eerst in zijn leven aan de festivalbezoekers prefab ijsjes kan verkopen als zelfstandig handelaar om zo zijn studies te betalen en dan te vertrekken naar het rijke westen, verzekert hij ons, is Beograd meer belovend dan ooit. Zal muziek ooit een gebombardeerde plek tot witte stad kunnen maken? Ik wens het uit de grond van mijn hart, Beograd! m.d.
 Moniek in het Kalemegdan park
|
Zo zou er op één festivaldag een solo muziekdoosperformance op het programma kunnen staan, op een andere dag Godfried-Willems "Songbook", dat we als Logos Duo uitvoeren en vervolgens naast de optredens van Stichting Antarctica en het Maciunas Ensemble ook enkele kollektieve muziekevenementen, die we allen samen ter plaatse in detail zouden uitwerken. Godfried komt op het schitterende idee als tema voor ons kollektief werk een lamentatie over de oorlog in Irak te kiezen. Iedereen is het er roerend mee eens en zo voeren we een ingetogen anti-Irak-koncert op, waaraan we met z'n allen participeren.
