Koncertberichten

FRANÇOISE VAN HECKE

"Electroshocked!"
Stem - tape - multimedia -fotografie - licht - beweging…
donderdag 12 oktober om 20u.

"Onder de titel "Electroshocked!" schuilt het al te menselijke muzikale parcours van een vrouw met de allures van een Lady. Eenzaam, gevangen in haar ivoren toren, heeft zij de mensenmaatschappij verlaten voor een wereld van robots en machines. James, haar 'bionisch gezelschapsdiertje', is de enige getuige van haar gevangenschap. Hij reageert alleen op de stem van zijn meesteres. Ze kan zich alleen nog uitdrukken in het onverstoorbaar ritme van haar vokale kapriolen en sekwensen. Welke elektroshock zal de heldin van deze fotoroman bevrijden? De liefde? Het verlangen? Of misschien gewoon het overlevingsinstinkt, dat zand gooit in het meest geoliede raderwerk en dat het perfektste technologische scenario overhoop gooit?

Deze vrouw wordt geïnkarneerd door Françoise Vanhecke, met haar sensibele benadering van het hedendaagse repertoire (met Luciano Berio, Sophie Lacaze, Georges Aperghis, Annette Vande Gorne, Laurent Chassain, The Errorz en Chiel Meijering, Irma Bilbao, Dimitri Terzakis, Händel/Bilbao).
Via een eklektische keuze gaande van de meest komplekse partituur tot de meest vrije muziek vermengd met improvisatie, ontpopt Electroshocked! zich tot een ludiek en vrolijk spektakel. Françoise Vanhecke brengt hier een zeer toegankelijk repertoire dat ook niet-geïnitieerden uitnodigt om na te denken over de evolutie van onze wereld met haar kontradikties en vastgeroestheden." (Harold David, regisseur)

• "Mini robot" (James) Moniek Darge
• "Nichts mehr" Chiel Meijering
• "Désir, Récitation nr 9" Georges Aperghis
• "Archélogos I" Sophie Lacaz voor stem, CD en DVD
• "Crack" The Errorz
• "Del Viento" Maria de Alvear voor stem, CD en DVD
• "e-turbo" Laurent Chassain
• "Oceandrumsession" "Club Médée" Irma Bilbao
• "Karibu" Chiel Meijering
• "i-pod" Laurent Chassain
• "Sequenza 3" Luciano Berio
• "Geschwätz" Dimitri Terzakis
• "Yawar Fiesta: Choeur des Femmes" Annette Vande Gorne, - CD - 'live vocal improvisation' tekst Werner Lambersy
• "Duo" Sophie Lacaze, stem - CD
• "e-scratsch" Laurent Chassain
• "Bossy" Chiel Meijering
• "Lasica ch'io pianga" Georg Friedrich Händel/ Bilbao

Sophie Lacaze: "Duo" et "Archèlogos I"
"Duo" is in 2005 speciaal voor Françoise Vanhecke geschreven en is gebaseerd op fragmenten van de opera "Dreaming" van Lacaze. Voor deze opera haalde de Franse komponiste haar inspiratie uit een Australische aboriginal mythe. "Duo" kan uitgevoerd worden door 2 zangeressen of door één zangeres (waarbij de tweede partij vooraf opgenomen is). " Archèlogos I " (2006) is het eerste uit een reeks geplande werken voor stem of instrument solo en CD. Deze reeks gebruikt veldopnames die Lacaze maakte bij archeologische plaatsen in de Pyreneeën (château de Fenouillet). Deze opnames werden verwerkt op basis van ritmes die gebruikt worden door aboriginals tijdens rituele dansen. Het stuk is opgedragen aan Françoise Vanhecke en David Maso
Sophie Lacaze (°1963, Frankrijk) is als komponiste geïnteresseerd in zowel aktueel onderzoek naar geluid als in de primaire funkties van muziek (als ritueel, dans of in de band met de natuur). Ze stuurde aan het konservatorium van Toulouse en aan de Ecole Normale de Musique van Parijs. Behalve kompositie volgde ze later ook nog kursussen zang en teater, ze werkte ook nauw samen met het Centre Acanthes en met Georges Aperghis voor de uitvoering van muziekteater. Haar stukken werden uitgevoerd door o.a. Orchestre de Perpignan-Languedoc-Roussillon, Arcadie Flute Quartet, Helios Ensemble, Triton II, Prokontra, de Canberra New Music Ensemble, Aperto Trio en het Pro Contemporania Ensemble (Roemenië).

Chiel Meijering: "Nichts mehr"
De kunstenaar ziet of hoort in de wereld om hem heen vaak geheel andere dingen dan de meeste mensen. Toen Françoise mij cd's opstuurde met door haar sologezongen werken van andere komponisten, hoorde ik fragmenten waarvan ik dacht , wat mooi, maar hó, daar moet iets anders mee gedaan worden, dat wil een andere kant op (in mijn geestes-oor).
Deze fragmenten, soms maar een woord of een korte frase, heb ik verzameld, in de komputer geordend in mate van expressie, en er vervolgens mijn eigen muziek tegenaan geschreven. Meestal een sfeer die ik er bij voelde. Dit proces was vrij magisch, plotseling ontstaat er een visioen van een nieuwe wereld die uit de oude voortkomt. Maar die oude wereld is nu nooit meer als daarvoor. In de geschiedenis gaat dit ook voortdurend zo. Picasso zag Afrikaanse maskers, schilderde die en we kijken nu nooit meer naar een Afrikaans masker zonder aan Picasso te denken.

Maria de Alvear: "Del Viento"
"De Geest van de Wind is de meester voor elke muzikant en elk ademend wezen. Ik probeer mensen uit te leggen dat de lucht die we inademen ook al aanwezig was in de longen van de dinosaurus en van de Neandertaler zodat we veel wonderbaarlijke informatie over het leven binnenkrijgen telkens we ademen. We leren onszelf en de oneindige tijd verstaan door te ademen. Daarom is dit stuk een bedanking voor de geest van de Lucht." "Del Viento" maakt gebruik van een soepel systeem van mikro-intervallen en de interaktie tussen de beelden (op DVD) en klank speelt een kruciale rol.

Laurent Chassain: "8 pièces en forme d'arche au-dessus du temps"
"8 pièces en forme d'arche au-dessus du temps" is een humoristische zoektocht naar de relevantie van oude zangstijlen, de etnologische "herontdekking" hiervan en de moderne digitale technologie. Elk stuk van deze cyklus is een "regenboog tussen de wateren van eeuwenoude vokale zangwijzen en het kreatieve vuur van onze sonore omgeving in volle verandering."

Moniek Darge: "Mini robot" (James)
James is voor een keer niet de gevederde butler, maar een bebladerd robotje. Hij zag het levenslicht omdat zangeres Françoise Vanhecke met haar zoetgevooisde sopraanstem popelde naar enig niet-menselijk gezelschap op de scene. Niet dat James haar onderdanig bedient, maar bij een serieus stemvolume schiet hij wel in gang en stuift erop los. De richting waarin is niet altijd met honderd procent zekerheid vast te stellen, zeker wanneer hij met z'n snoet ergens tegenaanbotst en vlug rechtsomkeer maakt. Meer over het robotje komt u pas te weten tijdens de voorstelling… Alvast veel plezier!
p.s. James is vanzelfsprekend opgedragen aan Françoise Vanhecke.

Annette Vande Gorne: Yawar Fiesta / Lamento pour soprano
"De lamento van een Indisch vrouwenkoor blijft dicht bij de intonatie en vibrato van de stem om zo de universele klacht uit te drukken van de machteloze moeders tegenover het onrecht.
Opera? Zelfs als er geen zanger op de scène staat -wat menseljke en stil zou zijn- is het merendeel van het klankmateriaal afkomstig van de stem. Niet enkel een elektro-akoestisch werk (met zijn onderzoek van het materiaal en de abstrakte schrijfwijze) maar ook een dramatisering van een tekst door de verdeling (van de klank) in de ruimte. Het boek (van Werner Lambersy) -geschreven in een rituele stijl zoals een antieke tragedie, behandelt de tweestrijden (...). Bijvoorbeeld die tussen de armoede en de macht van het geld (...)."

Françoise Vanhecke (° 1957) kan je op z'n minst een all-round musikus noemen. Ze behaalde aan het Gentse Conservatorium Eerste prijzen zang (Lucienne Van Deyck), piano (Claude Coppens) en lyrische kunst (Andrea Nevry). Nadien ging ze zich perfektioneren bij o.m. Ré Koster, Ernst Haeffliger, René Jacobs, Dorothy Dorow, Ray McDermott, Julian Pike, Erika Pauwels en Zeger Vandersteene. Daarnaast volgde ze in 1998 en 1999 de zomerkursussen van Karlheinz Stockhausen in Kürten. Zij is dan ook een veel gevraagde vertolkster met een bijzonder uiteenlopend aktieterrein van solowerk tot opera, van de oudste tot de nieuwste muziek, zingend, akterend, improviserend, klavierspelend.
Françoise Vanhecke voerde op het Bartokfestival in 1989 in Szombathely (Hongarije) Pierrot Lunaire van Arnold Schonberg op met het Ensemble Intercontemporain de Paris, onder leiding van Peter Eötvös en Roland Kluttig. Later was ze te horen met o.m. La Petite Bande, Ensemble Itinéraire, Vox Nova, Ensemble Intercontemporain, het Vlaams Symfonisch Orkest, I Fiamminghi, het Spectra Ensemble en het Novecanto koor. In 2000 deed ze samen met het Prometheus Ensemble (2000) een toernee door het Vlaamse land met een programma gewijd aan de Amerikaanse komponist George Crumb. Ze behaalde verschillende internationale prijzen en in 2003 behaalde ze een grant van de New York Women Composers.
Françoise bewandelt ook minder begane paden, zo nam ze deel (als badkuipsopraan) aan de Logos Produktie Rooie Niki, de openingsperformances van het SMAK, modeshows, poppenteater, operettes, Humorologie, enz… Daarnaast vind ze ook nog tijd om les te geven aan het Conservatorium van Kortrijk en, last but not least, onder de naam Irma Bilbao is ze aktief als komponiste.

Vallen, herfsten,... het kan allemaal met dit tema worden geassocieerd. Maar met een beetje lettertjes wisselen en omtalen, krijgen we ook failing (falen), de val, de klem. Ergens staat alles in verband met dalen in de samenstelling van dit nieuwe programma van het <M&M> orkest. Dit orkest zal trouwens in een geheel vernieuwde gedaante te zien en te horen zijn, want alle laptops die vroeger voor de besturing van de robots instonden zijn nu verdwenen en vervangen door honderden mikroprocessoren ingebouwd in de robot-muziekinstrumenten zelf. Het multimediale en interaktieve ontbreekt uiteraard niet in deze voorstelling waarin moderne dans een belangrijk bestanddeel vormt.
Zoals gebruikelijk op de <M&M> koncerten, valt er ook deze keer heel wat nieuws te rapen. Kristof Lauwers laat een vers interaktief stuk horen waarvoor hij vooraf een matrix van akkoorden ontwierp, gerangschikt volgens dissonantie en het aantal stemmen. Bewegingen van een danser dienen als input, deze data doorlopen een trajekt doorheen deze matrix en vervolgens zijn deze akkoorden te horen op de automaten.

twee van de vernieuwde automaten: ThunderWood en Springers

Hans Roels ging ook aan de slag met het automatenorkest. Hij maakte een stuk met veel aandacht voor de dynamische mogelijkheden van de automaten en voor allerlei ruis-, klik- en motorgeluiden (en misschien ook met een eigen partij voor de meer dan 20 LED-lichtjes van het ensemble). Zeven automaten worden bespeeld via een keyboard (met pianotoetsen) en de komputer. Voor elke automaat is een andere speelwijze geprogrammeerd. Ook zijn enkele sekties (melodische lijnen) vastgelegd. Door live de herhalingen en volgorde van deze delen te kiezen, krijgt het stuk zijn vorm. Terwijl de uitvoerder op de keyboards speelt, ziet hij op het komputerscherm de ontwikkeling van de struktuur en de plaats binnen de zin. Wat de individuele automaten precies spelen, kan ofwel vooraf vastgelegd zijn, ofwel door een (eenvoudig melodisch) algoritme gegenereerd worden of geïmproviseerd worden op het keyboard.

• 3 elektro-akoestische stukken uit onze recentste call for works:
  • "allegoriae sonantes" Konstantinos Karathanasis (GRC)
  • "Silk to steel" Mathew Adkins (UK)
  • "Expocisiones" - Andrián Pertout (AUS)
• live improvisaties en komposities van Tape Tum en Heleen Van Haegenborgh

"Vanaf het eerste moment dat ik opnames maakte voor dit stuk ("allegoriae sonantes"), had ik het gevoel dat het iets allegorisch had, iets dat meer was dat louter de klank. Na het lezen van "Art and Beauty in the Middle Ages" van Eco, realizeerde ik mij dat mijn opvatting over de allegorische verschijnselen een beetje verwant is aan de Middeleeuwse opvatting dat alles in de natuur een allegorische betekenis heeft die zijn materiële bestaan overstijgt."
Het stuk is gebaseerd op pianogeluiden gemaakt met een kleine koperen staaf. De geluiden werden zowel onbewerkt als bewerkt gebruikt, de bewerking gebeurde met standaard algoritmes in Max/MSP en in ProTools.
Konstantinos Karathanasis (°1975, Griekenland) is een komponist van voornamelijk elektronische muziek. Hij trok na zijn studies in Corfu (Griekenland) naar de VS waar hij momenteel werkt aan een doktoraat in muziekkompositie (VS) bij de komponist Cort Lippe (universiteit van Buffalo). Zijn werken werden uitgevoerd in verschillende Europese landen, de VS, Argentinië, Brazilië, Korea, Australië en Singapore. Hij kreeg ook onderscheidingen in wedstrijden als Bourges 2000 en 2003, Luigi Russolo 2001 en BIMESP 2002.

"Silk to Steel" is een muzikaal geschenk voor mijn vriend en komponist Christopher Fox die in 2005 zijn 50ste verjaardag vierde. Het werk gebruikt fragmenten uit Fox zijn pianowerk Prime Site en weeft daarrond een serie van elektro-akoestische variaties. Net zoals Prime Site, bestaat het nieuwe werk uit 7 aaneensluitende sekties die geordend zijn op basis van priemgetallen... Maar ik wil niet over muziektechnieken spreken maar het glas heffen op deze altijd inventieve en charismatische komponist en hem het nog vele artistieke jaren toewensen!
Mathew Adkins is komponist, vertolker en docent elektronische muziek. Hij werd geboren in 1972 in Leamington in Engeland. Tijdens zijn muziekstudies aan het Pembroke College in Cambridge werd hij geïntroduceerd in de elektronische en akoesmatische muziek. Na zijn graduaat te Cambridge in 1993, deed hij postgraduaat onderzoek in elektronische muziek aan de universiteit van Birmingham bij Jonty Harrison, en later aan de universiteit van East Anglia bij Simon Waters. In 1995 wekte hij een eerste maal internationale aandacht voor twee werken: "Melt" en "Clothed in the Soft Horizon" ; deze behaalden de Stockholm Electronic Arts Award, de Prix de Résidence te Bourges en de Grote Prijs van Musica Nova in Praag. Tussen 1993 en 1995 was hij lid van het Birmingham Electroacoustic Sound Theatre, en van 1995 tot 1997 directeur van het Sonic Arts Network. In 1998 werd hij co-artistiek direkteur van het jaarlijkse Electric Spring Festival in Huddersfield, en hij is mede-oprichter van de multimedia-groep r.a.r.e. experimental. Momenteel vormt hij met audio-visueel kunstenaar Lee Mills het duo Nemoika dat gespecialiseerd is in live-electronics. Zijn werken worden internationaal uitgezonden en uitgevoerd, en kwamen aan bod in diverse internationale festivals, zoals Bourges Synthèse 1995 en 1997, het Aspekte Festival (Oostenrijk), Futura (Frankrijk), het Stockholm Electronic Arts Festival (Zweden), A.C.M.C. (Nieuw-Zeeland), I.C.M.C. (China) en Symposium VII (Brazilië).

Exposiciones van Andrián Pertout is een akoesmatisch werk waarin met een gesamplede Schoenhut speelgoedpiano getracht wordt de klankwereld van de gelijkzwevende stemming te verkennen. Dit gebeurt heel systematisch. De kompositie begint met de opdeling van het oktaaf in 1, vervolgens 2 gelijke delen en eindigt met 24 gelijke onderverdelingen. Parallel ermee neemt de ritmische komplexiteit toe: in het begin worden ritmische figuren met eenvoudige verhoudingen 2:3 en 3:2 gebruikt en op het eind 14:15 en 15:14. Het resultaat? Een wervelende kompositie voor virtuele surround toy piano.
Andrián Pertout werd geboren in 1963 en is een veelzijdig komponist. Hij schrijft zowel instrumentale komposities (kamermuziek, symfonisch) als begeleidende muziek bij films, en dokumentaires. Hij ontving talrijke prijzen voor zijn oeuvre en wordt zowat over de hele wereld gespeeld. Behalve als komponist is hij ook werkzaam als free-lance journalist. Hij publiceerde reeds een 400tal artikelen in diverse tijdschriften en muziekmagazines en interviewde artiesten als Steve Reich, Herbie Hancock, Joe Satriani, etc

Tape Tum is een duo van de gebroeders Dousselaere die samen zowel gitaar, stem als elektronika bespelen. Alhoewel ze ook met enkele popformaties samen op het podium staan, hebben ze Tape Tum opgericht als een labo voor hun experimentelere projekten. Raymond Scott en studio wizard Brian Wilson (van de Beach Boys) zijn hun inspiratiebron. In maart 2006 verscheen een eerste nummer van Tape Tum op een CD bij het Engelse muziektijdschrift "The Wire".

Naast het spelen van hedendaagse muziek in kamermuziekverband en als soliste is Heleen Van Haegenborgh ook aktief in multimediaprodukties. Een projekt rond de dansmuziek van John Cage voor prepared piano met danseres Femke Gyselinck en een ander projekt rond Songbooks met fotografe Katrien Vermeire zijn hiervan voorbeelden. Sinds kort vormt ze een duo met Thomas Smetryns dat eigen komposities brengt voor piano, elektrische gitaar, 78 toeren spelers, theorbe, tape,... Ze bereidt ook het programma "Contcont" voor, opgebouwd rond hedendaagse kontemplatieve pianomuziek. Heleen Van Haegenborgh studeerde piano bij Katrijn Friant, Claude Coppens en Daan Vandewalle en volgde masterclasses bij Claire Chevalier, Levente Kende, Louis Pas en Boyan Vodenicharov.