Dr.Godfried-Willem RAES
Kursus Experimentele Muziek: Boekdeel 9: Literatuur en Aktualiteit
Hogeschool Gent : Departement Muziek & Drama
John CAGE
John Cage - a statement.
John Cage never died. Moreover, as a composer he couldn't even have died, for the very reason that he never really was a composer. Or, he may very well have been the first composer to become famous for never really writing music. In the spirit of Zen, he refused to get involved in the pursuit of musical truth and by doing so, found himself in the midst of its very essence.
Spread over the last twenty-five years and over the most diverse places on the planet, I had quite a few occassions to chat with John. Maybe the most important thought we shared -apart from our preference for vegetarian food- was that music wasn't about likes and dislikes. Also his decline of ego-expression, and in this respect his rejection of romanticism, was most fundamental for the development of twentieth century serious music. Cage never condemned (except maybe when sound at some occasions became a lethal weapon against the people as in the case of G. Branca) but his position in the mostly European new-music polemic, gave rise to the most vehement debates.
His (however relative) success in Europe is symptomatic for the ambiguity of our music culture. The dominant music culture here being the continuation of (German?) romanticism (Stockhausen, Boulez, Ferneyhough...), within an intellectual framework wherein this continuity is repulsed for it is loaded with guilt. In such a state of mental schizophrenia, Cage was welcomed as a much needed proof. Only in this way, can I explain the acceptance -hiding an even stronger repulsion- of John Cage in Europe.
Godfried-Willem RAES
Musicmaker
(gepubliceerd in MusikTexte, n.a.v. het overlijden van John Cage)
Footnotes:
1. John Cage died august 12th of 1992. He was born in Los Angeles 1912. He studied composition with Henry Cowell and Arnold Schoenberg (1934-37). After that, he moved to New York where he met the dancer Merce Cunningham. Their first collaborative projects date from 1942.
2. His early work (the early percussion music and the music for prepared piano) set aside, Cage never attempted to let his personallity and its preferences dictate the shape his music would take. The idea of chance music, his most basic compositional method, is really the abdication of compositional thought in the West-European traditional sense. Schoenberg was quite right in what he said to and about Cage. Schoenberg however, was a late romantic.
3. The idea 'let a sound be a sound' could also have been expressed by a Zen master.
4. Cage was not as consistent as many theorists of new music musicology would like us to believe. The fact that all of his scores are 'copyrighted', is a complete absurdity. Also Cage, although I wouldn't readily say so, hated pop- and rockmusic.
5. On one of the New Music America Festivals, Cage was very upset with a performance by one of the New York 'new music artists', Glen Branca, who made it into a point, to play sort of either what at the highest technically possible sound level.
6. The ongoing contradiction with the reception of John Cages music in Europe seems to be that everybody attaches quite some importance to his work, but barely anybody really likes his music or actually even wants to listen to it.
The problem here is that no intellectual will dare to say that he doesn't like Cages music, for they all know that Cage said himself that music isn't about likes and dislikes. Yet the consequence, that the well or not being interesting of Cage music, depends almost exclusively on the attitude of the listener, is not experienced as very motivating. It should be clear that this attitude is in no way unlogical, since if the interest of any percept is fully depending on the perceiver -as is the case in pure chance music- then anything can be listened to as music. Thus Cages chance production becomes fully unnecessary.
7. After the second world war, new music life was all of the sudden given a lot of support in Germany. This was part of the German 'Wiedergutmachung' and meant to help Germany getting rid of its bad reputation due to its former politics with regard to 'entartete Kunst'. The acceptance of Cage in Darmstadt for instance was only based on the high need to prove the tollerance of modern Germany.
8. Cages being gay contributed to his acceptance in modern Germany.
9. We have to be carefull not to contribute more than needed to the ongoing process of deification of John Cage. First of all, he was not at all the 'inventor' of chance music. There have been numerous people in music history using chance methods as compositional tools. It is also untrue to attribute the invention of chance music to Marcel Duchamps, as Cage himself did.
The other 'invention' one frequently finds attributed to Cage, is the use of the prepared piano. Yet again, there have been quite a number of instances in music history where pianos where 'prepared' to get different sound results.
Furthermore, noise-music cannot be attributed to Cage neither, since this clearly came from the Italian and Russian futurists long before Cages birth. Also, quite some innovation seems to stem from American composers such as Henry Cowell (cluster-music), George Antheill (machinesounds) and Edgar Varese (percussion music).
Aantekeningen bij specifieke Cage komposities
Dit is het laatste en ook meest extreme uit Cages reeks 'Variations'. De partituur bestaat uit niets meer dan 1 enkele pagina. Het lijkt wel -en in dit geval klopt het nog ook- een pagina uit een notaboekje volgekrabbeld tijdens een maaltijd in een restaurant of op een hotelkamer. Het blad is uitgeven als partituur (Henmar Press Inc, copyright 1978, New York)...
Laten we het blad eens overlopen:
Analyze van het geboden materiaal:
no music (if a table: no legs ---
dit kan slaan hetzij op het (triviale) ontbreken van 'muzieknotentekst' in deze partituur, hetzij -en dit ligt o.i. hier voor de hand- op het vermijden in dit stuk van gebeurtenissen die rechtstreeks als muziek kunnen worden geduid.
In die zin kan 'if a table: no legs--- ' als metafoor worden opgevat: indien 'muziek' dan niet op poten.
Uiteraard kan de verwijzing naar de tafel zonder poten ook als een teatraal element worden gebruikt.
no recordings:
performance
Dit kan slaan op een niet-gebruiken van vooropgenomem klankmateriaal: alles gebeurt live.
opening doors and windows that open -
so that sounds from outside and other rooms (other floors) come in
Cage wil duidelijk het stuk en de kontekst in elkaar laten overlopen. Het 'schilderij' mag geen kader krijgen waarmee het van de wereld zou worden afgescheiden.
this has nothing to do with history en verder, in een kadertje geplaatst:
history: accept invitation to a distant place
Preparation:
(performance)-> (explore including the basement) the building for machines, movable or not. Plug them in (and turn them off). Whether they work or not.
Hier krijgen we duidelijke instrukties: het stuk heeft te maken met het gebouw waarin het wordt gerealiseerd en steunt op de exploratie ervan.
Evidence of the 20th century
(inarticulate past)
moving across the air, the floor the wall.
Ook dit moet als een verwijzing naar het accidentele van de muzikale gebeurtenissen in dit stuk worden gelezen (cfr. pijl in de partituur).
scanning silent performance
They just want you to visit.
They dont want you to do anything.
Are you sure? Absolutely.
Dit klinkt als een mentaal afspelen van een telefoongesprek met zijn organisator waarin deze produktieopdracht werd afgesproken.
Arrived without anything to discover they had advertised a performance and had rented at considerable expense a grand piano and four tape recorders.
I'd brought no music, no recordings.
Dit verhaal geeft meteen het de beschrijving van hoe dit stuk tot stand kwam: Cage werd uitgenodigd voor een koncertproduktie met Heinz-Klaus Metzger en Rainer Riehm. Er waren grote financiele middelen vrijgemaakt (Duitsland...) en de initiatiefnemers , niet onvertrouwd met het werk en de werkwijze van Cage hadden hem welbewust helemaal geen instrukties gegeven. Het materiaal -piano en tape-recorders hadden ze voorzien, omdat dit zowat het centrale gegeven is in het oeuvre van Cage. (Denk aan diens werk met geprepareerde pianos en zijn live elektronisch werk met vooropgenomen 'klankobjekten'. Nu begrijpen we ook de eerste twee negaties heel wat beter: no music (er is geen muziek voor de piano voorhanden - de piano wordt hier symbool voor de muziek) en er zijn al evenmin vooropgenomen tapes : no recordings.
Het centrale kadertje:
(continued): What am I to do? Nothing.
No concert?
No Lecture? Nothing.
geeft geen aanleiding tot diepgaande vraagstelling.
History: accept invitation to a distant place
Dit wordt nu zo klaar als een klontje: Cage had immers de uitnodiging -in al haar vaagheid aangenomen. Het laatste kommentaarvakje verwijst al evenzeer naar de historiek van het stuk zelf:
history continued:
spent nearly sleepless night.
In the morning found [that I could make] sounds with the microphones of the recorders by moving them in the air in relation to the loudspeakers (that also came with [the machines] them.:
(feedback)
Keith Mc Gary arrived, unexpectedly and offered to perform with me. Sound board of piano was effective.
That evening we performed for an hour and a half without stopping.
Besluit:
De betekenis van deze partituur -en ook haar hele inhoud als partituur- zouden we kunnen samenvatten als:
Gegeven een groepje musici -laat hen de koppen bij elkaar steken- ideeen verzamelen om te komen tot een volavond koncert. Er wordt niets gebruikt wat niet reeds op de plek van de produktie aanwezig was bij de aanvang van het produktieproces. Het stuk berust op een misverstand, is wellicht een misverstand. De voorhanden zijnde muzikale werktuigen (piano, bandopnemers) worden alleen op een oneigenlijke manier gebruikt. De verwachtingen van het publiek en de musici ertegenover worden niet ingelost.
Gezien als kompositie biedt dit stuk ons minder dan een 'materiaal-kompositie'. Het biedt ons een uitnodiging om -in het voetspoor van de auteur- een muzikaal gebeuren uit te werken, een uitdaging aan te nemen. Zoiets in de zin van: beste mensen, jullie zijn allemaal reeds zo goed vertrouwd met mijn werk en mijn werkwijze dat jullie het stuk dat van mij verwacht wordt, zullen realiseren en uitvoeren ook zonder dat ik daartoe zoiets als een stuk voorleg. Ik geef jullie dan ook -met mijn volle medewerking- toestemming dit stuk op deze wijze te realiseren.
dr.Godfried-Willem RAES
Instrumentatie per speler:
1.: buisklokken (orchestral bells)
donderblik 1 (5 stuks nodig, verschillend van hoog naar laag)
2.: piano (2 spelers) - assistent gebruikt stalen staaf in de snaren voor glissandi
gongklopper, borstel
3.: donderblik 2
opgehangen reeks rolbellen (small sleigh bells)
12 ossebellen of balinese koepelgongs
4.: donderblik 3
4 remtrommels
8 koebellen
3 japanse potgongs
5. donderblik 4
4 opgehangen turkse cimbalen
4 chinese cimbalen
4 gedempte aambeelden (dof klinkende stukken metaal op dempend materiaal)
6. donderblik 5
4 gedempte gongs (vlak)
water gong (+ kuip) (chinese gong 12"-16" of 30-40cm diameter)
1 tamtam
1opgehangen gong
Gerealiseerd met de klas avant-garde kamermuziek in het akademiejaar 1996-1997.
[...]
I then made use of my Cartridge Music to write a text. Cartridge Music is a number of materials with directions for their use. There are twenty ordinary non-transparent sheets having biomorphic shapes. There are several transparent plastic sheets, one having points, a second having small circles, a third having a meandering dotted line, a fourth representing the face of a chronometer. By superimposing all the transparent sheets on that ordinary one which had the same number of of biomorphic shapes that Kepes had given me subjects, and by adjusting the meandering line so that it intersected at least one point within one of the shapes and made at least one entrance and exit with respect to the chronometer, I was able to make a detailed plan for writing. Points within shapes were ideas relevant to a particular subject, points outside were irrelevant ideas. The circles were stories, likewise relevant and irrelevant. The numbers on the chronometer were interpreted, not as seconds, but as lines in stenographic notebooks. I arrived, that is, at directives like the following: from line 24 to line 57, tell a story that is relevant to proportion, discuss an idea about rhythm, follow this with an idea that has nothing to do with balance. Obtaining many such directives, I then did the writing. Empty spaces follow from the method I've described.
[...]
John Cage: introduction to RHYTHM ETC.: (1961) (A Year From Monday)
Obligate literatuur: John Cage, 'Silence'.
[some more 100 pages to be inserted...]
Filedate: 960521
|
Terug naar inhoudstafel kursus: <Index Kursus> |
Naar homepage dr.Godfried-Willem RAES |
|