Dr.Godfried-Willem RAES
Kursus Experimentele Muziek: Boekdeel 9: Literatuur en aktualiteit
Hogeschool Gent : Departement Muziek & Drama
|
|
|
9005:(under construction)
Lokale Serialisten
HENRI POUSSEUR
KAREL GOEYVAERTS
LUCIEN GOETHALS
werd geboren in Gent op 26 juni 1931. Van 1933 af leefde zijn familie in Buenos Aires (Argentinie), waar hij later zijn muziekstudies aanving. Bij zijn terugkeer naar Belgie in 1947, studeerde hij verder orgel en teorie aan het Koninklijk Muziek Conservatorium van Gent. Later studeerde hij ook nog elektronische muziek met Gottfried Michael Koenig en Louis De Meester. Hij overleed op 12 december 2006, 75 jaar oud.
Pas in 1962 verwezenlijkte hij zijn eerste elektronische muziekkompositie. Bij de oprichting van het IPEM in 1963, door de R.U.G. en de B.R.T., werd Goethals er benoemd als producer-komponist. Tot in de vroege jaren '90 van de twintigste eeuw was bij tevens leraar analyze aan het Gentse Konservatorium.
Over Lucien Goethals laten we de eminente muzikoloog Jan L.Broeckx aan het woord:
"Lucien Goethals behoort tot het half dozijn hedendaagse Belgische komponisten met internationale allure en betekenis.
Zijn werk verenigt rigoureuze vormbeheersing met verrassende sonore verbeeldingskracht. De muziek van Goethals vormt de weerspiegeling van een intense gevoeligheid, geleid door superieure intellektuele ontwikkelingsvermogens en gericht naar de uitdrukking van warme menselijkheid.
In zijn komposities betekent 'gevoeligheid' twee dingen.
Op het strikt muzikale plan gaat het om een intuitief, onmiddellijk doordringen tot de sensorische waarden van het geluidsmateriaal. Zo boeit zijn muziek door de haast lichamelijke plastiek van densiteiten en timbres van vokale, instrumentale en elektronische media, bij middel van transformaties en kombinaties tot een waarachtige geluidschoreografie uitgewerkt.
Op het psychologische plan geven de werken van Goethals uitdrukking aan affektieve houdingen en gevoelsprocessen die ook bij het onbevangen luisteren door niet-specialisten, direkt aangrijpen. Intellektueel (of muziektechnisch) is deze muziek voor de muzikoloog een voorbeeld van strukturele komplexiteit. Denkwijzen van de 20e eeuw (de serialiteit, toegepast op alle parameters en herkenbaar op alle struktuurniveau's) en kompositiebeginselen van traditionele beproefdheid (kontrapuntiek, zowel in strikt lineaire zin als door timbrale en harmonische lagenopbouw) worden tot een natuurlijke en logisch dwingende samenvatting gebracht. Voor de uitvoerders - dirgenten en solisten - is de muziek van Goethals een veld van mede-kreatieve mogelijkheden, van interpretatieve sollicitaties. Voor de luisteraar vormen de werken van Goethals gebeurtenissen die niet enkel inzicht brengen in de denk- en voelwijze van de aktuele muziek, maar die bovendien en vooral tot auditieve verrassing, expressieve bewogenheid en medebeleven aanleiding geven."
(Prof. Dr. Jan L. Broeckx)
Luistervoorbeeld:
Lucien Goethals Contrapuntos (1966)
De partituur voorziet twaalf geluidslagen, alle transposities van gelijkaardig materiaal die in superpositie met elkaar verstrengeld worden (vandaar de naar contrapunt verwijzende titel) en die, bij een optimale uitvoering, ruimtelijk verspreid over twaalf kanalen uitgezonden worden.
Elke laag bestaat uit een opeenvolging van klankslierten die, vanwege de kortheid en snelheid van de samenstellende elementen en vanwege het feit dat voor de toonhoogte een negentientoonsindeling van het oktaaf wordt gebruikt, meer als melodische tendenzen (stijgend, dalend, golvend) dan als gearticuleerde melodieen worden waargenomen.
Alle slierten zijn, in wisselende verhoudingen, uit drie soorten elektronische elementen opgebouwd: sinusgolven, rechthoeksgolven en ruisen. Elke sliert wordt ingezet met een gebalde klankstoot en beeindigd met een lang uitgalmende klank.
Klankstoten en uitgalmende klanken zijn afkomstig van opgenomen pianosnaren-clusters. De stoten verlenen het verloop dynamisch relief, terwijl de galmen een pedaalfunctie vervullen en tegenover de discontinuiteit van alle andere elementen de continuiteit vertegenwoordigen.
Filedate: 970928
13.12.2006|
Terug naar inhoudstafel kursus: <Index Kursus> |
Naar homepage dr.Godfried-Willem RAES |
|